DOI 10.30792/2222-7547.2018.161-164
САЦЛЫН СУДРУУДЫН ТУХАЙ
ЧУЛУУН Заяасүрэн
Институт языка и литературы Академии наук Монголии, Улан-Батор, Монголия
Zayasuren_ch@yahoo.com
Сацлын зан үйл нь нүүдэлчин монголчуудын амьдралын хэв маяг, сэтгэлгээний онцлог, ард түмний мэдлэг, туршлагыг хадгалж, үеэс үед уламжлагдаж ирснийхээ хувьд түүх, усаатны зүй, хэл соёлын чухал хэрэглэгдэхүүн болдог. Энэ нь уул, усныхаа эзэн, лус савдгийг аргадаж, тэдэнтэй үгийн ид шидээр харилцаж, идээ цайныхаа дээжийг өргөж, хүндэтгэн дээдэлсэн соёл болон хөгжиж ирэхдээ, монголчуудын аж төрөх ёсны сэтгэлгээний тусгал болж, байгаль дэлхийтэйгээ харьцах, хүсэмжлэн гуйх өдөр тутмын арга хэрэгсэл болсоор ирснийг тодруулав. Мөн сацлын судруудын үзэл санааны онцлог нь нүүдэлчдийн өдөр тутмын амьдрал ахуйг байгаль орчин, таван хошуу малтайгаа холбон илэрхийлсэн, эртнээс уламжлалтай аж төрөх ёсны амьдралын хэв маягийг өргөн хүрээнд дүрслэн харуулах, түүнчлэн бүтэц зохиомжийн онцлогийг тус тус тодруулав.
ABOUT SPRINKLING SUTRAS
CHULUUN Zayasuren
The Institute of Language and Literature of the Mongolian Academy of Sciences
Ulaanbaatar, Mongolia
Among Mongolians, sprinkling ritual word with deep content of wisdom, upbringing, education, culture has been kept until the present time, as well as it respects Mongolian history, ethics, heritage and custom. While sprinkling is respect which dedicates to hidden dormant power, ritual giving ceremony is the one that praises and gives conspicuous to touchable real things and living things. Generally, giving ritual ceremony is old traditional custom that is offering the favor bag with livestock fat to increase their favor and income. However there are differences between sprinkling and giving ritual ceremony, both of them honor and respect the best of dairy products.
It is considered that thanks to the heaven, they are rich in dairy products, five kinds of livestock and no loss of cattle and glaze during the harsh winter, no drought during the hot summer time as well. Also Mongolians pay more attention on environmental phenomena than themselves and believe that natural condition is important for them to live calmly and pleasantly. This view is reflected on the sprinkling ritual words. Symbol includes national cultural specific features as it is unique reflection of their mentality, custom, morality and lifestyle. Also symbols of time, direction, color and number play important role in nomadic life. Mongolians respect the sun rising direction and they offer milk to that direction and these kinds of rite are reflected on sprinkling ritual words.